Początki formalnej ochrony tego miejsca sięgają roku 1924, kiedy to wojewoda pomorski nakazał ówczesnemu zarządcy majątku wstrzymanie wszelkiego wyrębu drzew. Formalnie, ten unikatowy drzewostan uznano za rezerwat przyrody dopiero w 1956 roku, a 25 lat później powiększono go. Aktualnie obejmuje powierzchnię prawie 37 hektarów.

Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie wielogatunkowych zbiorowisk leśnych o cechach naturalnych, występujących na glebach wytworzonych z piasków terasowych i wydmowych. Trzon powierzchni stanowią grądy – z 300-letnimi dębami i grabem – oraz łęgi z olszą czarną, rosnącą bliżej meandrującej Strugi Łysomickiej. Okazała, niegdyś powszechna w Lesie Piwnickim sosna, dożywa swojego granicznego wieku i powoli ustępuje z rezerwatu.

Rezerwat Las Piwnicki przez dziesięciolecia stanowił doskonały poligon badawczy. To tutaj swoje pierwsze naukowe kroki stawiali magistranci, tutaj swoje wyczerpujące i wieloletnie badania prowadzili profesorowie. Jedną z wizytówek rezerwatu jest dworek myśliwski, stanowiący przez lata Stację Ekologii Roślin Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Oprócz jubileuszu 100-lecia ochrony Lasu Piwnickiego, w 2024 roku przypada jeszcze jedna, ważna rocznica – 100 lat kończą Lasy Państwowe. Z tej okazji, leśnicy z Nadleśnictwa Toruń wystąpili do konserwatora przyrody z wnioskiem powiększenia rezerwatu o ponad 6 kolejnych hektarów.

26 września 2024 r., w rezerwacie odsłonięto tablicę pamięci profesora Adama Wodziczki oraz wszystkich leśników i uczonych, którym nieobcy był los tego wyjątkowego miejsca. Dziś, choć wielu z nich już nie ma, pozostaje z nami ich spuścizna – ponad 300 publikacji i opracowań z tego terenu, a także obecny kształt rezerwatu.

Na zaproszenie nadleśniczego Nadleśnictwa Toruń Bogusława Kashyny, w uroczystości wzięli udział dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu Włodzimierz Pamfil, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki, dziekan Wydziału Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych UMK w Toruniu prof. Justyna Rogalska, a także liczne grono gości, reprezentowanych przez samorządowców, aktywnych i emerytowanych naukowców, przedstawicieli urzędów i stowarzyszeń oraz leśników.

A las... szumi dalej...